Sensorama

“If we're going to step through the window into another world, why not go the whole way?'" – Morton Heilig

Voor de massale beschikbaarheid van computers was de ontwikkeling van virtuele realiteit vooral gericht op het creeeren van zintuigelijke ervaringen die een illusie van ‘er zijn’ creeerden. Hierbij was de geloofwaardigheid van de ervaring van primair belang. Misschien niet geheel onverwacht ligt de directe oorsprong van virtual reality dan ook niet bij een wetenschapper of ontwerper maar bij de filmmaker Morton Heilig. Heilig was ervan overtuigd dat het mogelijk was de zintuigen van zijn publiek zo te bedienen dat de cinematografische ervaring totaler en daardoor geloofwaardiger werd. Dit resulteerde in 1960 in de Sensorama Simulator, een filmautomaat waarbij de kijker niet alleen volledige visuele 3-dimensionaal beeld kreeg voorgeschoteld, maar die tegelijkertijd de reuk, het gehoor en het gevoel bediende. In één van de films die voor de Sensorama rij je als gebruiker op een motorfiets door de stad terwijl de wind door je haren suist de geluiden en geuren van de stad de oren en neus prikkelen en je door je trillende stoel iedere oneffendheid in de weg voelt.
Uiteindelijk slaagde de Sensorama er niet in financiers te overtuigen van haar nut, temeer daar Hollywoord andere cinematografische middelen ontwikkelde die de werkelijkheidservaring van het publiek ondersteunden. Wie echter de huidige ontwikkelingen in virtual en augmented reality ziet kan constateren dat de geest en visie van Morton Heilig nooit volledig weg zijn geweest.